Φίλε αναγνώστη

σε παρακαλώ, κάθισε στην καρέκλα του γιατρού,

και καλύτερα προτίμησε αυτήν ενός νέου αγροτικού γιατρού.

Χμ, σε επισκέπτεται ένας «ιατρικός επισκέπτης». Σα να λέμε, ο άνθρωπος που πληρώνεται από μία φαρμακευτική εταιρία ώστε να σε «πείσει» να επιλέγεις το συγκεκριμένο φάρμακο για τους ασθενείς σου.

Για να δούμε τώρα πώς επιλέγει ο κάθε ιατρικός επισκέπτης να παλέψει για το στόχο του: την αύξηση των πωλήσεων του φαρμάκου «του» στην περιοχή ευθύνης του.

Ø Κατ’αρχήν σού χαμογελά, είναι ευχάριστος-χαρούμενος. Κατά τη διάρκεια της κουβέντας, θα αφήσει στο γραφείο σου διάφορα μπιχλιμπίδια: στυλό, αυτοκόλλητα χαρτάκια, κανένα ημερολόγιο.. Προτείνει στο τέλος να βρεθείτε καμιά φορά για καφέ, έτσι, «πέρα από τα επαγγελματικά».

Ø Σου παρουσιάζει διάφορα χρωματιστά σχεδιαγράμματα, πάνω σε ιλουστρασιόν σελίδες. Αλλά εσύ, ο αγροτικός γιατρός, ξέρεις ότι μέσα στα «αδιάσειστα στοιχεία» υπάρχουν αναρίθμητα στατιστικά τεχνάσματα που συχνά είναι φανερά, άλλοτε πάλι πιο δύσκολα εντοπίσιμα.

Αλλά ακόμη και ωραιότατη να είναι η παρουσίαση των στοιχείων, δεν είναι δυνατόν εσύ ο ίδιος να ελέγξεις την αλήθεια τους. Ξέρεις πολύ καλά ότι αυτές οι μελέτες βασίζονται σε εργασίες κάποιων συναδέλφων σου, οι οποίοι αφενός χρηματοδοτούνται από την ίδια την εταιρία, αφετέρου έχουν συχνά σαν αποκλειστικό στόχο να εμπλουτίσουν το βιογραφικό τους με μία ακόμη δημοσιευμένη εργασιούλα. Είναι γνωστό σε όλους μας ότι, ελλείψει χρόνου και υπευθυνότητας, πολύ συχνά τα δεδομένα στα οποία βασίζεται η μελέτη καταγράφονται τυχαία, ΤΕΛΕΙΩΣ ΤΥΧΑΙΑ. Κανείς δεν θα τα ελέγξει, άλλωστε συχνά τα αρχεία των ασθενών είναι τόσο ακατάστατα, ώστε πού να ψάχνεις μες στο χάος.

Ø Στο τέλος, ο ιατρικός επισκέπτης, εφόσον του το επιτρέπουν τα οικονομικά της εταιρίας στην οποία εργάζεται, θα σου υποσχεθεί ότι άμα τον βοηθήσεις, μετά μπορείς να του ζητήσεις κάτι (ιατρικό βιβλίο/στηθοσκόπιο κ.λπ.).

Μπορεί να σε ρίξει και στο φιλότιμο: «Γράψε κάτι παραπάνω. Κάν' το για μένα»(!).

Ø Και τώρα το πραγματικά εξοργιστικό. Πέρα από την όλη ανάλαφρη και ειρωνική ατμόσφαιρα των παραπάνω, αυτό που πια σε κάνει να νιώθεις απέχθεια για το ρόλο του ιατρικού επισκέπτη, για το ρόλο σου ως γιατρού, για το πλέγμα των ιδιωτικών φαρμακευτικών εταιριών που λυμαίνονται το χώρο της υγείας..

Όταν η εταιρία είναι αποφασισμένη να κυριαρχήσει έναντι των μικρότερων ανταγωνιστών της, τότε ξεφτιλίζει με μία πρόταση το γιατρό-υποχείριό της, βάζοντας τον ιατρικό επισκέπτη να λέει:

« Εγώ… συνεργάζομαι με τους γιατρούς σε επίπεδο… μετρητών. Το κάθε κουτί που θα γράφεις θα σου δίνει 3 ευρώ. Δεν είναι ντροπή. Εγώ θέλω απλά να σε ευχαριστήσω που με βοηθάς. Να βγάλεις κι εσύ τα έξοδά σου!»

Και τότε θέλεις να βάλεις τις φωνές ,αλλά δεν φταίει ο εργαζόμενος που εκτελεί αυτό που του ανέθεσαν για να εξασφαλίσει το μισθό του. Ωστόσο του ΕΞΗΓΕΙΣ ότι πληρώνεσαι σε αυτήν τη θέση για να εξετάζεις ασθενείς και όταν το κρίνεις απαραίτητο να τους γράφεις φάρμακα. Δεν υπάρχει ο ΠΑΡΑΜΙΚΡΟΣ λόγος να αμειφθείς για το φάρμακο που επιλέγεις. Η επιλογή πρέπει να γίνεται με κριτήρια αποτελεσματικότητας-ασφάλειας. Μα όταν αυτά είναι δύσκολο να προσδιοριστούν, τότε δυστυχώς η επιλογή θα γίνει

τ υ χ α ί α .Ναι, αντιεπιστημονικό. Αλλά προτιμώ να επιλέγω τυχαία, όταν η ποικιλία των φαρμάκων οφείλεται απλώς στον ανταγωνισμό των εταιριών, παρά να επιλέγω με βάση την επιπλέον και παράνομη αμοιβή μου.

Κι όχι μόνο προσπαθείς με ευγένεια μα κι αυστηρότητα να θέσεις τις αρχές σου ενώπιον αυτού του επαγγελματία, αλλά την επόμενη φορά που θα έρθει, θα έχει το ΘΡΑΣΟΣ να σου πει: «Επειδή ξέρω ότι θα ΑΛΛΑΞΕΙΣ γνώμη, ήθελα να σου πω ότι είμαι εδώ και ισχύει η προσφορά μου».

Αναρωτιέμαι ειλικρινά μήπως κάνω άσχημα που εξηγώ ήρεμα και ευγενικά την ιδεολογία μου και μήπως θα έπρεπε να πω ξεκάθαρα και κοφτά ότι η συγκεκριμένη συμπεριφορά έχει ονομασία και λέγεται «διαφθορά».

Μα το πλέον λυπηρό είναι ότι η συντριπτική πλειοψηφία των συναδέλφων μου-αγροτικών γιατρών, όχι απλώς ακολουθούν αυτές τις μεθόδους, μα δεν βλέπουν καν τίποτε το μεμπτό σ' αυτήν τη στάση! Επιχειρηματολογούν «μα αφού έτσι κι αλλιώς αυτό το φάρμακο θα έγραφα... γιατί να μην κερδίσω κι εγώ;». Και αναρωτιέμαι, αν ξεκινάμε έτσι την εργασιακή μας ζωή, ΠΩΣ και πόσο γρήγορα θα διαβρωθούμε τελείως; Είναι τόσο δύσκολο να σκεφτούμε ότι τη ΣΤΙΓΜΗ που θα προσθέσουμε στα κριτήρια επιλογής φαρμάκου τα δικά μας επιπλέον ευρώ, αυτόματα έχουμε ξεχάσει το ρόλο μας; Είναι τόσο παράξενο επιτέλους το να σκεφτούμε ότι είναι αναμενόμενο να αμειβόμαστε για την εργασία μας και όχι γιατί μας δίνουν δωράκια οι φαρμακευτικές (3 ευρώ το κουτί) ή επειδή μας δείχνουν την «αγάπη» τους οι ασθενείς μας (το γνωστό φακελάκι);

Όσο για κάποιους γραφικούς τύπους που εμμένουν να μην χρηματίζονται, ο μέσος συνάδελφος λέει και νιώθει σαφώς μέσα του ότι είναι καθαρά και απερίφραστα: βλάκες.

Τελειώνοντας αυτό το άρθρο, οφείλω να κάνω μια διευκρίνιση: οι ιατρικοί επισκέπτες λειτουργούν ως διαφημιστές ενός εμπορεύσιμου προϊόντος. Το επιθετικό ύφος του άρθρου αφορά 100% το ΡΟΛΟ του ιατρικού επισκέπτη, και ΚΑΘΟΛΟΥ τους ίδιους προσωπικά. Εμφανίζουν, ως κλάδος, ευρεία γκάμα επαγγελματισμού–αυθεντικότητας στη συμπεριφορά–εντιμότητα στη διαπροσωπική τους σχέση με το γιατρό. Ενίοτε, παρατηρώντας τον εργαζόμενο που βλέπεις απέναντί σου, πιστεύεις ειλικρινά ότι κι αυτός μάλλον σιχαίνεται, όπως κι εσύ, αυτό που του έχει ανατεθεί να κάνει. Ενίοτε. Αλλά αυτό δεν προστατεύει τους ασθενείς από ένα πλέγμα διαπλεκόμενων επαγγελματιών που ανταλλάσσουν ευρώ, στη διάρκεια που οι πρώτοι περιμένουν στο χώρο αναμονής για να επισκεφθούν το «γιατρό τους».

Το μόνο που θα με έκανε να νιώθω καλά πίσω απ’ το γραφείο του αγροτικού γιατρού, θα ήταν να πληρούνται οι εξής προϋποθέσεις, οι οποίες ασφαλώς μόνο στα πλαίσια μιας σοσιαλιστικής κοινωνίας θα ήταν εφικτές:

1) Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας(ΠΟΥ), που ελέγχει την ποιότητα των φαρμάκων, να είναι στα χέρια της κοινωνίας, δηλαδή να ελέγχεται από ευρείες και εναλλασσόμενες επιστημονικές επιτροπές.

2) Η παρασκευή και η έρευνα γύρω από τις φαρμακευτικές ουσίες να πραγματοποιείται από δημόσιους οργανισμούς, επίσης συστηματικά ελεγχόμενους, και όχι από ιδιώτες με σαφή και προφανή στόχο το κέρδος και το «μαγείρεμα» των αποτελεσμάτων.

3) Η ενημέρωση των γιατρών για τα νέα σκευάσματα ή τις εξελίξεις σε σχέση με τα παλιά, να πραγματοποιείται από κρατικούς φορείς (υπό κοινωνικό έλεγχο), στα πλαίσια συνεχούς δωρεάν επιμόρφωσης.

Και γιατί αυτά είναι εφικτά μόνο σε μία σοσιαλιστική κοινωνία;

Ι. Οι δαπάνες για τα παραπάνω μπορούν να καλυφθούν μόνο από μια οικονομία σχεδιασμένη, η οποία να ζυγίζει τις λέξεις «κέρδος»-«κόστος» με γνώμονα τις ανάγκες της κοινωνίας και να επενδύει πάνω σε έναν εθνικό ενιαίο φορέα υγείας.

ΙΙ. Η χημική βιομηχανία (όπου ανήκει η φαρμακοβιομηχανία) είναι η δεύτερη πιο κερδοφόρος βιομηχανία μετά την εκμετάλλευση πετρελαίου. Δηλαδή είναι ΠΙΟ κερδοφόρος από τη βιομηχανία όπλων! Είναι ποτέ δυνατόν να παραδοθεί ο τρομερά κερδοφόρος αυτός κλάδος στα χέρια του κράτους και του κοινωνικού ελέγχου, μέσα στα πλαίσια του καπιταλισμού;

Μανούσου Σοφία

Αγροτικός γιατρός ΚΥ Μύτικα